Położony na Suwalszczyźnie, w północno-wschodniej Polsce, jest jednym z największych parków narodowych w kraju. Jest tu wszystko to, co najbardziej charakterystyczne dla tego regionu – liczne jeziora, rzeki, puszczańskie lasy, pagórkowaty krajobraz typowy dla Pojezierza Suwalskiego.
Cechą charakterystyczną jest różnorodność ekosystemów wodnych – w granicach Wigierskiego Parku Narodowego znajdują się aż 42 jeziora. Osobliwością są niewielkie jeziorka, zwane sucharami1. To śródleśne zbiorniki o przeważnie niewielkiej powierzchni oraz głębokości i prawie zawsze pozbawione dopływów i odpływów. Powstały podczas ostatniego zlodowacenia, w miejscach wytopienia tzw. martwych brył lodu. Ich woda zawiera duże ilości substancji organicznych powstających z rozkładu igieł i ściółki spłukiwanych do sucharów z otaczających je borów. Substancje te nadają wodzie specyficzne ciemno brunatne zabarwienie, zmniejszają jej przejrzystość, a także powodują duże zakwaszenie. Dlatego w sucharach brak jest roślinności wodnej charakterystycznej dla większości zbiorników śródlądowych – przybrzeżnych szuwarów oraz łąk podwodnych.
Dziś, gdy w całej Polsce żyje ok. 150 tysięcy bobrów, mało kto pamięta, że w połowie XX wieku bóbr europejski został niemal doszczętnie wytępiony. Jednym z niewielu miejsc, gdzie gatunek przetrwał w naturze, były okolice jeziora Wigry i rzeki Czarnej Hańczy. Dlatego Wigierski Park Narodowy zasługuje na miano ich matecznika. Bobry czują się tutaj tak bezpiecznie, że są aktywne nawet w ciągu dnia. Żeremie zbudowały pod samą siedzibą Wigierskiego Parku w Krzywem – można je obserwować z kładki na ścieżce edukacyjnej „Las”. Bobry budują dwa rodzaje mieszkań. Jeżeli teren jest płaski, to budują żeremie – stos odciętych gałęzi, połączonych ze sobą mułem i błotem przyniesionym z pobliskiego zbiornika wodnego. Zwierzęta żyjące nad rzekami kopią nory w nadbrzeżnych skarpach. Wejścia do żeremia lub nory są usytuowane od strony wody, poniżej lustra wody, mimo iż same żeremie jest zbudowane na ziemi.
Oprócz dzikiej przyrody i malowniczych krajobrazów w Wigierskim Parku Narodowym warto odwiedzić zabytkowy klasztor kamedułów w Wigrach.
Autor: Krzysztof Rydel, kwiecień 2024 r.
Przypisy:
- Nazwa suchar jest określeniem regionalnym, właściwym dla terenu Suwalszczyzny. Pochodzi od wyrażenia „suchy”, tzn. pusty, bez ryb, jak również stąd, że wokół sucharów zawsze występują obumarłe, suche drzewa. ↩︎
Przeczytaj więcej o Wigierskim Parku Narodowym: www.wigry.org.pl
Fotografia tytułowa: Jezioro Wigry – panorama z wieży Klasztoru w Wigrach. Źródło: Polimerek, CC BY-SA 3.0 DEED via Wikimedia Commons, zdjęcie zostało wykadrowane
/fundacjabos